پرخوری عصبی، که به عنوان بولیمیا (bulimia) هم شناخته می شود، یکی از اختلالات خوردن است و معمولاً با خوردن مقادیر زیاد غذا در مدت زمان کوتاه و به دنبال آن پاکسازی و تخلیه مشخص می شود.
پاکسازی می تواند از طریق استفراغ اجباری، ورزش بیش از حد، یا با مصرف ملین ها یا ادرارآورها رخ دهد.
پرخوری عصبی یک اختلال جدی است که می تواند زندگی را تهدید کند.
پرخوری عصبی یک اختلال روانشناختی در خوردن است که در آن دوره‌هایی از پرخوری (مصرف مقدار زیادی غذا در یک وعده) مشاهده می‌شود.
این اختلال همچنین ممکن است باعث ایجاد وسواس در دستیابی به اندازه یا شکل غیر واقعی بدن شود.
فردی که با این اختلال خوردن زندگی می کند ممکن است نسبت به وزن خود وسواس داشته باشد و اغلب می تواند از خود انتقاد کند.
در طول این پرخوری ها، افراد هیچ کنترلی بر روی غذا خوردن خود ندارند و پس از آن، راه های نامناسبی را برای کاهش وزن امتحان می کنند، مانند:
- استفراغ
- روزه گرفتن
- تنقیه
- رژیم های سخت
- استفاده بیش از حد از ملین ها و دیورتیک ها
- ورزش اجباری
مطلب مفید: پرخوری عصبی و بی اشتهایی عصبی در یک مقاله
علائم پرخوری عصبی
مطابق راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی، ملاک های تشخیصی بولیمیا این ها هستند:
- دوره های مکرر پرخوری که با دو مورد زیر مشخص می شود
- 1.
خوردن در دوره های مجزا (کمتر از 2ساعت) و در حجمی بیشتر از مقداری که اکثر افراد در مدت زمان و شرایط مشابه خواهند خورد. - 2.
احساسِ نداشتن کنترل بر خوردن در طول دوره( احساس اینکه فرد نمی تواندآنچه می خورد، حجمی که می خورد و در کل خوردن را متوقف کند.
) - رفتارهای جبرانی نامناسب مکرر برای پیشگیری از افزایش وزن، مانند اسفراغ عمدی، سومصرف ملین ها و ادرارآورها یا داروهای دیگر، روزه گرفتن و ورزش افراطی
- پرخوری و رفتارهای جبرانی نامناسب هر دو به طور متوسط، حداقل هفته ای یکبار به مدت 3 ماه روی می دهند.
- ارزیابی خود، بی جهت تحت تاثیر شکل و وزن بدن قرار دارد.
- این اختلال منحصرا در طول دوره های بی اشتهایی عصبی روی نمی دهد.
به طور عمومی، این افراد از افزایش وزن ترس دارند و با وجود پرخوری، لزوما افراد چاقی نیستند.
افراد مبتلا به پرخوری عصبی، مدام دغدغه وزنشان و بدنشان را دارند و خود ارزیابی آنها تحت تاثیر همین مسئله است.
گاهی از دارو ها و مواد گیاهی برای کاهش وزن استفاده می کنند، همچنین این افراد به دلیل استفراغ زیاد و رفلاکس اسید معده ممکن است دندان های لکه داری داشته باشند.
افراد مبتلا معمولا در حضور دیگران پرخوری نمی کنند، چرا که از مشکلات خوردن احساس خجالت می کنند و همین می تواند سبب شود که از فعالیت های اجتماعی کناره گیری کنند و به عملکرد اجتماعی شان لطمه بزنند.
دوره های پرخوری این اشخاص به موقعیت خاصی محدود نمی شود، مثلا ممکن است در رستوران پرخوری کند و وقتی به خانه برگشت هم این عمل را ادمه دهد.
خوردن های مختصر و مداوم با مقادیر کم در طول روز، پرخوری محسوب نمی شود.
نوع غذایی که هنگام پرخوری مصرف می شود، در بین افراد و حتی یک فرد خاص هم متفاوت است.
اما در این اختلال بیشتر حجم غذای مصرفی یک ملاک محسوب می شود تا اشتیاق برای غذایی بخصوص.
با این حال، افراد هنگام پرخوری گرایش دارند غذاهایی را بخورند که در غیر این صورت از آنها اجتناب می کردند.
آنها اغلب پس از غذا خوردن، اطراف دستشویی هستند.
DSM-5 همچنین بولیمیا را از خفیف تا شدید طبقه بندی می کند:
- خفیف: میانگین 1 تا 3 بار رفتار جبرانی نامناسب در هفته
- متوسط: 4 تا 7 رفتار جبرانی نامناسب در هفته
- شدید: 8 تا 13 رفتار جبرانی نامناسب در هفته
- بسیار شدید: 14 بار یا بیشتر رفتار جبرانی نامناسب در هفته
دلایل پرخوری عصبی
علت دقیق بولیمیا مشخص نیست اما تحقیقات نشان می‌دهد که ترکیبی از ویژگی‌های شخصیتی خاص، احساسات و الگوهای تفکر؛ همچنین عوامل زیست‌شناختی و محیطی ممکن است مسئول باشند.
محققان معتقدند این اختلال خوردن ممکن است با نارضایتی از بدن و نگرانی شدید در مورد اندازه و شکل شما شروع شود.
معمولاً مبتلایان اعتماد به نفس پایینی دارند و از اضافه وزن می ترسند.
پرخوری عصبی معمولاً در خانواده هایی ایجاد می شود که ممکن است خطر ابتلا به این اختلال را ژنتیکی داشته باشند.
عوامل فرهنگی نیز می تواند زمینه ابتلا به این اختلال را فراهم کند.
ریسک فاکتورها
سایر عواملی که احتمال ابتلا را بالا می برد عبارتند از:
- زن بودن (شیوع این اختلال در زنان بیشتر است.
) - افسردگی و اختلالات اضطرابی
- اختلالات مصرف مواد
- حوادث تروماتیک و آسیب زا مثل تجربه تعرض جسمی و جنسی
- رژیم گرفتن مکرر
- چاقی کودکی
- بلوغ رودرس
شیوع بولیمیا
میزان پرخوری عصبی در زنان جوان 1 تا 1.
5 درصد است.
شیوع نقطه ای (تعداد ابتلایان در یک بازه زمانی خاص) در بزرگسالان جوان بالاتر است، چون این اختلال در نوجوانی و و اوایل بزرگسالی به اوج می رسد.
این اختلال در مردان خیلی کمتر از زنان شایع است و نسبت زن به مرد تقریبا 10 به 1 است.
عوارض ابتلا به پرخوری عصبی
پرخوری عصبی ممکن است باعث عوارض جدی و حتی تهدید کننده زندگی شود.
عوارض احتمالی عبارتند از:
- عزت نفس پایین و مشکلات در روابط و عملکرد اجتماعی
- کم آبی بدن، که می تواند منجر به مشکلات عمده پزشکی مانند نارسایی کلیه شود
- مشکلات قلبی، مانند ضربان قلب نامنظم یا نارسایی قلبی
- پوسیدگی شدید دندان و بیماری لثه
- عدم وجود یا نامنظم بودن قاعدگی در زنان
- مشکلات گوارشی مثل زخم معده
- اضطراب، افسردگی، اختلالات شخصیت یا اختلال دوقطبی
- سوء استفاده از الکل یا مواد مخدر
- آسیب به خود، افکار خودکشی یا خودکشی
- سرگیجه یا غش
- پوست خشک و ناخن های خشک و شکننده
- کاهش میل جنسی
تشخیص پرخوری عصبی
متخصص شما یک شرح حال کامل و معاینه فیزیکی انجام خواهد داد.
او از شما در مورد رژیم غذایی تان می پرسد (چه چیزی و چقدر می خورید) و در مورد دفعات دفع و ادرار و عادات دفع آن (استفراغ، استفاده از ملین ها/ ادرارآورها، رژیم ورزشی) سوال خواهد کرد.
همچنین داروهای فعلی شما نیز بررسی خواهند شد و در مورد سابقه خانوادگی اختلالات خوردن، سوء مصرف مواد، اختلالات روانی و افکار خودکشی سؤال خواهد کرد.
آنها همچنین ممکن است از شما بخواهند:
- یک معاینه فیزیکی کامل بدهید
- آزمایش خون و ادرار انجام دهید
- به شما نوار قلب بدهد تا ببینید آیا مشکلات قلبی ناشی از پرخوری عصبی دارید یا خیر
- یک معاینه روانشناسی انجام دهید که شامل سؤالاتی در مورد تصویر بدن شما می شود
- همچنین ممکن است آزمایش‌های دیگری برای رد دلایل پزشکی کاهش یا افزایش وزن انجام دهید
در تشخیص این اختلال، معاینه بدنی یافته جسمانی خاصی را در اختیار نمی گذارد.
البته وارسی دهان ممکن است از دست دادن مینای دندان را در اثر استفراغ مکرر، آشکار سازد.
در برخی افراد، غدد بزاقی مخصوصا غدد بناگوشی، به طور چشمگیری بزرگ می شوند.
تشخیص افتراقی
تفاوت این اختلال با اختلال با اختلال پرخوری در این است که افراد مبتلا به اختلال پرخوری، رفتارهای جبرانی نامناسب ندارند.
همچنین در تشخیص افتراقی اختلال بولیمیا با سندرم کلین-لوین (در این سندروم فرد تمایل زیادی به خواب، غذا خوردن و رابطه جنسی دارد.
) باید دقت داشت که نگرانی مفرط در مورد فرم و وزن بدن وجود ندارد.
بی اشتهایی عصبی از نوع پرخوری/پاکسازی در افرادی تشخیص می گیرد که پرخوری فقط در دوره های بی اشتهایی عصبی رخ می دهد و با بولیمیا متفاوت است.
اختلالات همزمان با پرخوری عصبی
همزمانی اختلالات در بولیمیا رایج است، به طوری که اغلب آنها حداقل یک اختلال دیگر و بسیاری دیگر، چندین اختلال همزمان را تجربه می کنند.
از اختلالات همزمان می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- اختلالات خلقی مثل افسردگی و اختلال دو قطبی
- اختلالات اضطرابی
- مصرف مواد محرک و الکل
- اختلالات شخصیت مثل اختلال شخصیت مرزی
بیشتر بخوانید: اختلالات شخصیت کلاستر B
درمان اختلال پرخوری عصبی
بولیمیا به سختی قابل درمان است.
بسیاری از افراد بهبود می یابند، اما برخی ممکن است هر از گاهی عود کنند.
علاوه بر این، برخی از افرادی که “درمان یافته” در نظر گرفته می شوند، در طول زندگی خود به الگوهای غذایی پایین تر از حد معمول ادامه می دهند.
اما به طور کلی، چشم انداز افراد مبتلا به بولیمیا مثبت تر از چشم انداز افراد مبتلا به بی اشتهایی عصبی است.
درمان این اختلال بر آموزش های غذایی و همچنین روان درمانی متمرکز است.
این مستلزم ایجاد دید سالم نسبت به خود و رابطه سالم با غذا است.
گزینه های درمانی می تواند شامل موارد زیر باشد:
دارو درمانی
داروهای ضد افسردگی در حال حاضر، فلوکستین (پروزاک) تنها داروی ضد افسردگی تایید شده توسط سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) برای درمان پرخوری عصبی است.
این مهارکننده انتخابی بازجذب سروتونین ممکن است به افسردگی و اضطراب نیز کمک کند.
فلوکستین تنها منبع مورد اعتماد برای درمان پرخوری عصبی در بزرگسالان تایید شده است.
روان درمانی
این نوع درمان می تواند شامل درمان شناختی رفتاری، رفتاردرمانی دیالکتیک، خانواده درمانی و روان درمانی بین فردی باشد.
هدف این است که به شما کمک کند تا از طریق افکار و رفتارهای بالقوه مضری که به وضعیت شما کمک می کند کار کنید.
گروه درمانی نیز ممکن است مفید باشد.
آموزش های غذایی
متخصصین می توانند به شما کمک کنند عادات غذایی سالم را بیاموزید و برنامه های غذایی مغذی تشکیل دهید.
همچنین ممکن است یاد بگیرید که نگرش خود را نسبت به غذا تغییر دهید.
درمان موفقیت‌آمیز معمولاً شامل ترکیبی از درمان‌های فوق، همراه با رویکردی مشترک بین پزشک، متخصص سلامت روان، و خانواده و دوستان است.
آیا می توان از پرخوری عصبی پیشگیری کرد؟
از آنجایی که دلیل واقعی ایجاد بولیمیا مشخص نیست، نمی توان گفت که چگونه می توان از پرخوری عصبی پیشگیری کرد.
اما راه هایی برای آموزش نگرش ها و رفتارهای سالم در مورد غذا و تصویر بدن به کودکان و نوجوانان وجود دارد.
آنها عبارتند از:
- تا جایی که ممکن است وعده های غذایی منظمی برای خانواده داشته باشید.
- در مورد وزن و فرم بدن، خیلی با فرزندان خود صحبت نکنید.
در عوض روی داشتن یک سبک زندگی سالم تمرکز کنید. - تصویر بدنی سالم را در فرزندان خود، بدون توجه به اندازه و شکل آنها، پرورش دهید و تقویت کنید.
به آنها در ایجاد اعتماد به نفس به روش هایی غیر از ظاهرشان کمک کنید. - سعی کنید تصویر بدنی سالم و واقعی را در فرزندان خود ترویج دهید.
- از رژیم های مد روز جلوگیری کنید.
- توضیح در مورد اینکه تیپ بدنی «ایده‌آل» که توسط رسانه‌ها به تصویر کشیده می‌شود دور از واقعیت است و می‌تواند ناسالم و حتی ناامن باشد.
اگر مشکوک هستید که شما یا یکی از عزیزانتان ممکن است مبتلا به پرخوری عصبی باشید، مهم است که از متخصصین کمک بگیرید.
جستجوی درمان سریع نه تنها ممکن است کیفیت زندگی شما را بهبود بخشد، بلکه ممکن است به پیشگیری از عوارض بالقوه تهدید کننده زندگی نیز کمک کند.
کمک به مبتلایان به پرخوری عصبی
اگر فکر می کنید یکی از عزیزان ممکن است علائم بولیمیا داشته باشد، در مورد نگرانی های خود بحثی آزاد و صادقانه داشته باشید.
شما نمی توانید کسی را مجبور کنید که به دنبال مراقبت حرفه ای باشد، اما می توانید او را تشویق و حمایت کنید.
از آنجایی که اکثر افراد مبتلا به پرخوری عصبی معمولاً وزن طبیعی دارند یا کمی اضافه وزن دارند، ممکن است برای دیگران مشخص نباشد که مشکلی وجود دارد.
پرچم های قرمزی که خانواده و دوستان ممکن است متوجه شوند عبارتند از:
- نگرانی مداوم یا شکایت از چاق بودن
- داشتن تصویر بدنی تحریف شده و بیش از حد منفی
- خوردن مکرر مقادیر زیاد و غیرمعمول غذا در یک جلسه، به ویژه غذاهایی که فرد معمولاً از آنها اجتناب می کند.
- رژیم غذایی سخت یا رژیم گرفتن بعد از پرخوری
- عدم تمایل به غذا خوردن در جمع یا جلوی دیگران
- دستشویی رفتن بلافاصله بعد از غذا خوردن، در طول وعده های غذایی یا برای مدت طولانی
- ورزش بیش از حد
- داشتن زخم، جای زخم یا پینه روی بند انگشت یا دست
- دندان و لثه آسیب دیده
- تغییر وزن
- تورم در دست و پا یا تورم صورت و گونه در اثر بزرگ شدن غدد
نحوه صحبت شما با کسانی که مبتلا هستند خیلی مهم است.
سعی کنید از جملاتی مثل موارد زیر استفاده کنید:
- من اینجا هستم تا به حرفایت گوش کنم
- آیا می توانم در یافتن یک پزشک یا متخصص سلامت روان به تو کمک کنم؟
- تو آدم ارزشمندی هستی چون_______.
- من از تو قدردانی می کنم و به شما افتخار می کنم.
از گفتن چنین جملاتی خودداری کنید:
- باید به یکباره زیاد غذا خوردن را ترک کنید.
- آیا نمی توانی رفتارهای جبرانی را متوقف کنی؟
- شما باید کمک بگیرید.
- به نظر خوب میای.
- چرا نگران ظاهرت هستی؟
- من رفتارهای شما را درک نمی کنم
- همه چیز در ذهن شماست یا فقط استرس دارید.
پژوهشگر: یاسمن اکبرزاده، کارشناس ارشد روانشناسی بالینی
بازبینی: امین زندی، روانشناس بالینی
:این مطلب را به اشتراک بگذارید
The post پرخوری عصبی چیست؟ از مقدمه تا درمان appeared first on روانشناسی منطق.
