زولپیدم و نکات مهم و کاربردی

زولپیدم چیست؟

زولپیدم (Zolpidem) که خارج ایران به نام تجاری امبین (ambien) شناخته می شود، متعلق به دسته ای از داروها به نام آرام بخش-خواب آورها است.
این دارو به عنوان درمان کوتاه مدت اینسومنیا (مشکل در به خواب رفتن یا تداوم خواب) در بزرگسالان تجویز می شود.
معمولا بزرگسالان برای حفظ سلامتی خود به هفت ساعت خواب شبانه نیاز دارند.
کم خوابی با سایر شرایط پزشکی از جمله افسردگی، دیابت نوع 2، بیماری قلبی و چاقی نیز مرتبط است.
زولپیدم به شما کمک می کند تا سریعتر بخوابید و احتمال بیدار شدن در طول شب را کاهش می دهد.
زولپیدم مواد شیمیایی مغز را که در افراد مبتلا به بی خوابی نامتعادل است، تحت تاثیر قرار داده و با کند کردن فعالیت در مغز به خواب کمک می کند.

فهرست مطالب

موارد مصرف زولپیدم

زولپیدم برای درمان بی خوابی استفاده می شود.
بی خوابی باعث ایجاد مشکل در به خواب رفتن یا ماندن در خواب می شود.
این دارو به نحوی سیستم اعصاب را تحت تاثیر قرار می دهد که اضطراب نیز کاهش می یابد.

مکانیزم اثر زولپیدم

زولپیدم فعالیت گابا را در سیستم عصبی افزایش می دهد.
گابا یک ماده ی شیمیایی است که اثر آرام بخشی و ضد اضطراب دارد.
افزایش فعالیت گابا کمک می کند به خواب بروید.

اشکال، دوز و نحوه مصرف زولپیدم

زولپیدم به شکل قرص خوراکی (1.
75، 3.
5، 5، 6.
25، 10، 12.
5 میلی گرم) و اسپری (5 میلی گرم) تولید می شود.
قرص ها به سه صورت رهش فوری، طولانی رهش و زیر زبانی موجودند.
فرم رهش فوری، دارو را فورا در بدن شما آزاد می کند؛ فرم طولانی رهش دارو را به آرامی وارد بدن می کند و قرص زیر زبانی زیر زبان شما حل می شود.
در ایران دوزهای 5 و 10 میلی گرم به صورت قرص موجود است.
دوزهای تجویزی زولپیدم در مردان و زنان یکسان نیست و مصرف این دارو در کودکان تایید نشده است.

زولپیدم را دقیقا طبق دستور پزشکتان مصرف کنید، دستورالعمل های نسخه خود را دنبال کنید و تمام راهنماهای دارویی را بخوانید.
هرگز از این دارو در مقادیر بیشتر از مقدار تجویز شده استفاده نکنید.
اگر احساس می ‌کنید میل شدیدی به مصرف بیشتر یا افزایش دوز دارید، به پزشک خود اطلاع دهید.
ممکن است زولپیدم ایجاد عادت کند.
استفاده ی نادرست می تواند باعث اعتیاد و اوردوز شود.

قرص زولپیدم (به جز زیر زبانی) را با آب ببلعید، آن را له نکنید و نجوید.
زولپیدم فقط برای استفاده ی کوتاه مدت است.
اگر علائم بی خوابی شما بهبود نیافت یا پس از استفاده از این دارو، در 7 تا 10 شب متوالی بدتر شد، به پزشک خود اطلاع دهید.

مصرف زولپیدم را به طور ناگهانی پس از مصرف طولانی مدت قطع نکنید، زیرا ممکن است به علائم ناخوشایند ترک دچار شوید؛ از پزشکتان بپرسید که چگونه بطور ایمن مصرف آن را متوقف کنید.
ممکن است پس از قطع مصرف زولپیدم، علائم اینسومنیا عود کند یا حتی بدتر از قبل شود؛ اگر بعد از چند شب اول عدم مصرف اینطور شد با پزشک خود تماس بگیرید.

عوارض جانبی زولپیدم

عوارض جانبی شایع و نادر به نقل از medscape در جدول زیر آمده است.

عوارض شایع (بیشتر از 10 درصد)	عوارض نسبتا شایع (1 درصد تا 10 درصد)
سرگیجه (%12-5) سردرد (%9-7) خواب آلودگی (%15-6)	آلرژی (%4) توهم (%4) میالژی (درد عضله) (%4) سینوزیت (%4) اختلال حافظه (%3) اختلال بینایی (%3) فارنژیت (التهاب گلو) (%3) سبکی سر (%2) تپش قلب (%2) راش (%2) یبوست (%2) افسردگی (%2) آستنیا (ضعف فیزیکی و کاهش سطح انرژی) (%1) اسهال (%1) خشکی دهان (%1) علائم شبه آنفولانزا (%1)

هشدار مهم در مورد عوارض عوارض ذکر شده به صورت همزمان در یک فرد رخ نمی دهد و برای هرکس ممکن است عوارض متفاوت باشد.
همچنین درصد بروز عوارض در جدول نشان دهنده احتمال بروز انهاست، به این اعداد توجه کنید.

تداخل زولپیدم با سایر داروها

زولپیدم می تواند با چندین داروی دیگر تداخل داشته باشد.
این تداخلات می تواند اثرات متفاوتی ایجاد کند.
به عنوان مثال، برخی از آن ها می توانند در عملکرد یک دارو اختلال ایجاد کنند و برخی دیگر می توانند باعث افزایش عوارض جانبی شوند.
در ادامه نمونه هایی از داروهایی که ممکن است با زولپیدم تداخل کنند، فهرست شده اند.

قبل از مصرف زولپیدم، حتما به پزشک خود در مورد تمام داروهای تجویزی و بدون نسخه ای که استفاده می کنید، اطلاع دهید، همچنین در مورد ویتامین ها، داروهای گیاهی و مکمل ها.
به اشتراک گذاری این اطلاعات می تواند به شما کمک کند تا از تداخلات احتمالی جلوگیری کنید.

افزایش عوارض جانبی زولپیدم و سایر داروها

داروهایی که هوشیاری شما را کاهش می دهند مانند ایمی پرامین و کلرپرومازین.
اگر هر یک از این داروها را با زولپیدم مصرف کنید، ممکن است رخوت و خواب آلودگی بیشتری داشته باشید.

افزایش عوارض جانبی زولپیدم

• آنتی بیوتیک هایی مانند کلاریترومایسین و اریترومایسین
• داروهای مورد استفاده برای درمان عفونت های قارچی مانند کتوکونازول، ایتراکونازول و وریکونازول
• ریتوناویر و آتازاناویر

تداخلاتی که می تواند اثربخشی داروهای شما را کاهش دهد

• آنتی بیوتیک هایی مانند ریفامپین، ریفابوتین و ریفاپنتین
• داروهای ضد تشنج مانند کاربامازپین، فنوباربیتال و فنی توئین
• مخمر سنت جان

هشدارهای زولپیدم

هشدار کاهش آگاهی و زمان واکنش

اگر زولپیدم مصرف می کنید و شب کامل نمی خوابید، ممکن است روز بعد آگاهی شما کاهش یافته و زمان واکنشتان کندتر باشد.
در این صورت نباید رانندگی کرده یا فعالیت های دیگری که به هوشیاری نیاز دارند را انجام دهید.

هشدار رفتارهای غیرعادی

ممکن است زولپیدم باعث تغییراتی در رفتار، مانند افزایش بیقراری شود، ممکن است متفاوت عمل کنید، توهم داشته باشید (چیزهایی را ببینید یا بشنوید که واقعی نیستند) یا احساس کنید که از بیرون بدن خود را تماشا می‌ کنید.
همچنین ممکن است در خواب رانندگی کرده یا فعالیت های دیگری انجام دهید که بعدا نمی توانید آن ها را به خاطر بیاورید.
اگر هر یک از این موارد برای شما اتفاق افتاد به پزشکتان اطلاع دهید.

هشدار علائم ترک

بدون مشورت با پزشک، مصرف زولپیدم را قطع نکنید.
اگر مدتی است که این دارو را مصرف کرده اید و مصرف آن را به طور ناگهانی قطع کرده اید، ممکن است علائم ترک داشته باشید.
علائم می تواند شامل گرفتگی عضلات، استفراغ، تعریق، برافروختگی (قرمزی و داغ شدن پوست) و تغییرات هیجانی، احساس عصبی بودن، حملات پنیک و گریه ی غیرقابل کنترل باشد.

هشدار آلرژی

زولپیدم می تواند یک واکنش آلرژیک ایجاد کند.
علائم می تواند شامل موارد زیر باشد:

• مشکل در تنفس
• تورم گلو یا زبان

در صورت بروز این علائم، با 115 تماس بگیرید یا به نزدیکترین اورژانس بروید.
اگر تا به حال به زولپیدم واکنش آلرژیک داشته اید، دیگر آن را مصرف نکنید.

هشدار تداخل الکلی

نوشیدن الکل می تواند رخوت و خواب آلودگی زولپیدم را افزایش دهد.

هشدار برای افرادی که شرایط سلامت خاص دارند

برای افراد مبتلا به افسردگی: ممکن است زولپیدم علائم افسردگی شما را بدتر کند.
از پزشک خود بپرسید که این دارو برای شما بی خطر است یا خیر.

برای افراد مبتلا به میاستنی گراویس (یک بیماری خودایمنی) و آپنه خواب: ممکن است زولپیدم تنفس شما را کند کرده یا از عمق آن کم کند (آن را سطحی کند) که این می تواند میزان اکسیژن خون شما را کاهش دهد.
اگر شما به میاستنی گراویس یا آپنه خواب مبتلا هستید، ممکن است در حال حاضر سطح اکسیژن کمتری داشته باشید.
از پزشک خود بپرسید که این دارو برای شما بی خطر است یا خیر.

برای افراد مبتلا به بیماری کبد: اگر مشکلات کبدی یا سابقه ی بیماری کبدی دارید، ممکن است بدنتان نتواند این دارو را به خوبی پاک کند که این می تواند باعث شود سطح دارو در بدن شما افزایش یافته و عوارض جانبی بیشتری ایجاد شود.
همچنین ممکن است باعث یک بیماری جدی به نام انسفالوپاتی کبدی شود.
در این شرایط، عملکرد ضعیف کبد باعث ایجاد مشکلاتی در نحوه ی عملکرد مغز شما می شود.
علائم می تواند شامل گیجی، فراموش کردن چیزها و مشکل در گفتار باشد.
اگر آسیب شدید کبدی دارید، نباید از زولپیدم استفاده کنید.

هشدار برای گروه های دیگر

برای زنان باردار: مطالعات کافی بر روی انسان انجام نشده است تا مطمئن شویم که چگونه این دارو می تواند بر جنین تاثیر بگذارد.
تحقیقات روی حیوانات نشان داده است که وقتی مادر زولپیدم مصرف می کند، اثرات منفی روی جنین دارد اما مطالعات حیوانی همیشه چگونگی واکنش در انسان ها را پیش بینی نمی کند.

مطالعات نشان داده است هنگامی که مادران این دارو را در اواخر سه ماهه ی سوم خود مصرف می کنند، ممکن است نوزادان آن ها کندی تنفس و خواب آلودگی بیش از حد داشته باشند.
تنها در صورتی باید از زولپیدم استفاده شود که منافع بالقوه اش خطر احتمالی را توجیه کند.
اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید با پزشک خود صحبت کنید.
اگر در حین مصرف این دارو باردار شدید فورا با پزشکتان تماس بگیرید.

برای زنان شیرده: زولپیدم می تواند وارد شیر مادر شود و در کودکی که با شیر مادر تغذیه می شود عوارض جانبی ایجاد کند.
اگر به کودک خود شیر می دهید با پزشکتان صحبت کنید.
ممکن است لازم باشد مصرف زولپیدم یا شیردهی را متوقف کنید.

برای سالمندان: ممکن است کبد افراد مسن مانند گذشته کار نکند.
این می تواند باعث شود بدن داروها را کندتر پردازش کند.
در نتیجه، مقدار بیشتری از دارو برای مدت طولانی تری در بدن باقی می ماند و این خطر عوارض جانبی مانند رخوت و کاهش هوشیاری را افزایش می دهد.

برای کودکان: مصرف زولپیدم در کودکان مطالعه نشده است بنابراین نباید توسط افراد کمتر از 18 سال استفاده شود.

ملاحظات مهم مصرف زولپیدم

نگهداری

زولپیدم را در دمای اتاق، به دور از گرما و رطوبت نگه دارید.
آن را در جایی قرار دهید که دیگران نتوانند به آن دسترسی پیدا کنند.

مصرف و حمل زولپیدم در سفر

همیشه داروی خود را همراه داشته باشید.
هنگام پرواز، آن را در کیف دستی خود نگه دارید.
نگران دستگاه های اشعه ایکس فرودگاه نباشید.
آن ها نمی توانند به داروهای شما آسیب برسانند.
همیشه ظروف اصلی دارای برچسب نسخه را با خود حمل کنید.
این دارو را در خودروی خود قرار ندهید.
در مواقعی که هوا خیلی گرم یا خیلی سرد است از انجام این کار خودداری کنید.

اسامی تجاری موجود در ایران

• دریمکس
• رپیدم
• زولبیوم
• زولیناکس
• زولپی رست
• زولدم
• استیل نوکس
• زوسلیپ
• زولپرا
• زولیور

سوالات متداول

زولپیدم بر توانایی باروری اثر می گذارد؟

هیچ مدرک محکمی وجود ندارد که نشان دهد مصرف زولپیدم باعث کاهش توانایی باروری در مردان یا زنان می شود.
اما اگر شما و همسرتان در حال تلاش برای بچه دار شدن هستید با پزشکتان مشورت کنید.

غذا یا نوشیدنی خاصی وجود دارد که باید در حین مصرف زولپیدم از آن اجتناب کنم؟

تا زمانی که زولپیدم مصرف می کنید از نوشیدنی های حاوی کافئین مثل قهوه، چای، نوشابه و انرژی زا اجتناب کنید.
کافئین، زولپیدم را متوقف می کند.

زولپیدم بر پیشگیری از بارداری اثر می گذارد؟

زولپیدم بر عملکرد پیشگیری از بارداری من جمله پیشگیری از بارداری اضطراری، تاثیری ندارد.

زولپیدم چه مدت در بدن باقی می ماند؟

زولپیدم بیشتر از 12 ساعت در بدن باقی نمی ماند اما برخی افراد، صبح روز بعد که از خواب بیدار می شوند احساس خواب آلودگی می کنند.
اگر این اتفاق برای شما افتاد، هیچ فعالیت نیازمند به هوشیاری را انجام ندهید.

منابع اصلی این نوشته: drugs, healthline, nhs

نویسنده: مبینا آقایی، کارشناس ارشد روانشناسی بالینی

ویرایشگر: یاسمن اکبرزاده، کارشناس ارشد روانشناسی بالینی

بازبینی: امین زندی، روانشناس بالینی

:این مطلب را به اشتراک بگذارید

The post زولپیدم و نکات مهم و کاربردی appeared first on روانشناسی منطق.

منبع