طرحواره درمانی (schema therapy) نوع جدیدی از درمان است که عناصری از درمان شناختی رفتاری (CBT)، روانکاوی، نظریه دلبستگی، روابط شی، و درمان های گشتالت، تجربی و درمان متمرکز بر هیجان را ترکیب می کند.
طرحواره درمانی یک رویکرد یکپارچه است که هدف آن درمان اختلالات شخصیت و سایر مشکلات مربوط به سلامت روان است که به گزینه‌های درمانی دیگر مثل CBT پاسخ نمی‌دهند.
طرحواره درمانی می تواند به ویژه برای درمان اختلال شخصیت مرزی مفید باشد.
در طرحواره درمانی، شما با یک درمانگر کار خواهید کرد تا طرحواره های خود را که گاهی اوقات طرحواره های ناسازگار اولیه نامیده می شوند، کشف و درک کنید.
طرحواره ها الگوهای غیر مفیدی هستند که برخی افراد در صورتی که نیازهای عاطفی آنها در کودکی برآورده نشود، ایجاد می کنند.
این طرحوارهها می‌توانند در طول زندگی شما را تحت تأثیر قرار دهند و در صورت عدم توجه به روش‌ها و رفتارهای مقابله‌ای مشکل‌ساز کمک کنند.
طرح واره درمانی به شما آموزش می دهد که چگونه نیازهای عاطفی خود به روشی سالم که باعث ناراحتی نمی شود برآورده کنید.
همچنین بخوانید: طرحواره یا تله های زندگی خود را بشناسید
فهرست مطالب
- تاریخچه طرحواره درمانی
- شکل گیری طرحواره ها
- انواع طرحواره ها
- سبک های مقابله ای در طرحواره درمانی
- ذهنیت در طرحواره درمانی
- اهداف طرحواره درمانی
- تکنیک های طرحواره درمانی
- محدودیت های طرحواره درمانی
تاریخچه طرحواره درمانی
طرحواره درمانی اولین بار توسط جفری یانگ از دهه 1980 تا 1990 توسعه یافت و آن را به یک روش درمانی نسبتاً جدید تبدیل کرد.
دکتر جفری یانگ، طرحواره درمانی را توسعه داد و اولین موسسه طرحواره درمانی را در نیویورک از کار خود در دانشگاه کلمبیا افتتاح کرد.
دکتر یانگ در دانشکده روانپزشکی دانشگاه کلمبیا خدمت می کند.
او همچنین مدیر مرکز شناخت درمانی نیویورک و موسسه طرحواره درمانی است.
او عضو موسس آکادمی شناخت درمانی و بنیانگذار انجمن بین المللی طرحواره درمانی است.
دکتر یانگ در ابتدا با دکتر آرون بک (بنیانگذار درمان شناختی) به عنوان یک درمانگر شناختی کار می کرد.
دکتر یانگ و همکارانش در حین کار با مراجعان در مرکز شناخت درمانی در دانشگاه پنسیلوانیا دریافتند که برخی از مراجعین با ویژگی‌های مشترک مشخصی از رویکرد استاندارد بهره نمی‌برند.
این مراجعان معمولاً الگوها یا مضامین طولانی مدت و خودشکوفایی در تفکر و احساس (و در نتیجه در رفتار یا مقابله) داشتند که نیاز به ابزار متفاوتی برای مداخله داشت.
توجه دکتر یانگ به راه‌هایی معطوف شد که به مراجعانش کمک می‌کرد تا این الگوها یا مضامین عمیق‌تر را که به‌عنوان «طرحوارهها» یا «تله‌های زندگی» نیز شناخته می‌شوند، بررسی و اصلاح کنند.
یانگ این نظریه را مطرح کرد که الگوهای تفکر ناسازگاری که در دوران کودکی شکل می‌گیرد می‌تواند با عملکرد سالم در بزرگسالی، به‌ویژه در افراد مبتلا به اختلالات شخصیت، افسردگی یا اضطراب جدی و سایر اختلالات سلامت روان تداخل ایجاد کند.
یانگ همچنین استدلال کرد که هدف قرار دادن این الگوهای فکری به طور مستقیم می‌تواند به این افراد کمک کند تا با احساسات منفی مداوم مبارزه کنند، راه‌های انطباق‌پذیر بیشتری برای هدایت جهان بیاموزند، و روابطی را که ممکن است توسط طرح‌واره‌های غیرمفید آنها آسیب دیده است، تقویت یا بازسازی کنند.
برای شرکت در تست رایگان افسردگی کلیک کنید
شکل گیری طرحواره ها
تصور می شود که طرحواره ها در دوران کودکی ایجاد می شوند، به ویژه در کودکانی که نیازهای عاطفی و فیزیکی آنها برآورده نشده است.
آنها همچنین ممکن است در کودکانی ایجاد شوند که زیاده روی کرده اند یا والدین آنها مرزهای مناسبی را رعایت نکرده اند.
در بزرگسالی، تصور می‌شود که این طرحوارهها به شیوه‌های منفی بر افکار و اعمال فرد تأثیر می‌گذارند؛ که منجر به رفتارهایی مانند اجتناب، جبران بیش از حد، یا از خودگذشتگی بیش از حد می‌شود.
این رفتارها به نوبه خود می تواند بر روابط عاطفی تأثیر منفی بگذارد.
یکی از بزرگترین عوامل در ایجاد طرحواره ها برآورده نشدن نیازهای عاطفی اصلی شما در دوران کودکی است.
این نیازهای اصلی عبارتند از:
- احساس امنیت و دلبستگی ایمن به دیگران
- احساس هویت و خودمختاری
- آزادی بیان احساس خود و درخواست آنچه از دیگران نیاز دارید
- توانایی بازی کردن و خودجوش بودن
- محدودیت ها و مرزهای ایمن و متناسب با سن
علاوه بر این، چندین نوع تجربه منفی نیز می تواند به توسعه طرحواره ها کمک کند.
این شامل:
- نیازهای برآورده نشده می تواند زمانی اتفاق بیفتد که از مراقبین محبت دریافت نکنید یا دیگر نیازهای عاطفی اصلی را برآورده نکنید.
- آسیب دیدگی یا قربانی شدن: این وضعیتی را توصیف می کند که در آن سوء استفاده، ضربه یا ناراحتی مشابهی را تجربه کرده اید.
- زیاده روی یا عدم محدودیت: والدین شما ممکن است بیش از حد محافظت کننده یا بیش از حد درگیر شده باشند.
آنها ممکن است مرزهای مناسبی برای شما تعیین نکرده باشند.
شناسایی و درونی سازی انتخابی این به نحوه جذب برخی از نگرش ها یا رفتارهای والدینتان اشاره دارد.
شما ممکن است با برخی از اینها همذات پنداری کنید و برخی دیگر را درونی کنید.
برخی ممکن است به طرحواره ها تبدیل شوند، در حالی که برخی دیگر به حالت هایی تبدیل می شوند که روش های مقابله نیز نامیده می شوند.
انواع طرحواره ها
طرحواره ها در دوران کودکی رشد می کنند و معمولاً در برابر تغییر مقاوم هستند.
اما اگر طرحواره ها مدیریت نشوند، می توانند الگوهای منفی ایجاد کنند که اغلب از طریق تعاملات ناسالم تقویت می شوند.
هنگامی که یک طرحواره را ایجاد می کنید، می تواند به طور ناخودآگاه بر افکار و اعمال شما در تلاش برای جلوگیری از ناراحتی عاطفی تأثیر بگذارد.
در حالی که به نظر می رسد این می تواند مفید باشد، روش های مقابله ای که طرحواره ها ایجاد می کنند اغلب ناسالم یا مضر هستند.
بیشتر افراد تمایل دارند بیش از یک طرحواره را توسعه دهند.
کارشناسان 18 طرحواره مجزا را شناسایی کرده اند، اما همه آنها در یکی از پنج دسته یا حوزه قرار می گیرند:
- دامنه یک: قطع ارتباط و رد، شامل طرحواره هایی است که ایجاد روابط سالم را دشوار می کند.
- دامنه دوم: مختل شدن استقلال و عملکرد، شامل طرحواره هایی است که ایجاد حس قوی از خود و عملکرد در جهان را در بزرگسالی دشوار می کند.
- دامنه سوم: محدودیت های مختل، شامل طرحواره هایی است که بر خودکنترلی و توانایی احترام به مرزها و محدودیت ها تأثیر می گذارد.
- دامنه چهارم: دیگر جهت دار بودن، شامل طرحواره هایی است که شما را به اولویت دادن به نیازهای دیگران بیشتر از نیازهای خود سوق می دهد.
- دامنه پنجم: مراقبت بیش از حد و بازداری، شامل طرحوارههایی است که از طریق هوشیاری، قوانین و بی‌توجهی به خواسته‌ها یا احساسات، اجتناب از شکست یا اشتباه را در اولویت قرار می‌دهند.
18 طرحواره ناسازگار یا تله های زندگی
| طرحواره اطاعت | طرحواره نقص و شرم | طرحواره محرومیت هیجانی |
| طرحواره بی اعتمادی | طرحواره وابستگی یا بی کفایتی | طرحواره استحقاق |
| طرحواره رها شدگی | طرحواره ایثار | طرحواره مجازات و تنبیه |
| طرحواره انزوای اجتماعی | طرحواره شکست | طرحواره خود توسعه نیافته |
| طرحواره آسیب پذیری در برابر آسیب یا بیماری | طرحواره تایید طلبی | طرحواره بدبینی |
| طرحواره بازداری هیجانی | طرحواره معیارهای سرسختانه | طرحواره عدم کنترل خود |
سبک های مقابله ای در طرحواره درمانی
در طرحواره درمانی، واکنش های شما به طرحواره ها به عنوان سبک های مقابله ای شناخته می شود.
اینها می توانند شامل افکار، احساسات یا رفتار باشند.
آنها به عنوان راهی برای اجتناب از احساسات دردناک و طاقت فرسا که در نتیجه یک طرحواره خاص تجربه می شوند، ایجاد می شوند.
سبک های مقابله ای می توانند در دوران کودکی مفید باشند، زیرا وسیله ای برای بقا هستند.
اما در بزرگسالی می توانند طرحواره ها را تقویت کنند.
هیچ قانون محکمی در مورد اینکه طرحواره ها به سبک های مقابله ای خاصی منجر می شوند وجود ندارد.
سبک مقابله شما ممکن است بر اساس خلق و خوی کلی شما یا حتی سبک های مقابله ای باشد که از والدین خود آموخته اید.
آنها همچنین از فردی به فرد دیگر متفاوت هستند.
دو نفر می توانند به یک طرحواره با یک سبک به روش های بسیار متفاوت پاسخ دهند.
به طور مشابه، دو نفر با طرحواره یکسان نیز ممکن است با دو سبک جداگانه پاسخ دهند.
سبک مقابله ای شما نیز می تواند در طول زمان تغییر کند، اگرچه هنوز با همان طرح واره سر و کار دارید.
سه سبک اصلی مقابله وجود دارد:
تسلیم شدن
این شامل پذیرش یک طرحواره است.
معمولاً منجر به رفتاری می شود که الگوی طرحواره را تقویت یا ادامه می دهد.
برای مثال، اگر در کودکی تسلیم طرحواره‌ای شوید که در نتیجه غفلت عاطفی شکل گرفته است، ممکن است بعداً خود را در رابطه‌ای با غفلت عاطفی بیابید.
اجتناب
این شامل تلاش برای زندگی بدون ایجاد طرحواره است.
ممکن است از فعالیت‌ها یا موقعیت‌هایی که احتمالاً باعث ایجاد آن می‌شود یا احساس آسیب‌پذیری در شما ایجاد می‌کند اجتناب کنید.
اجتناب از طرحواره ممکن است شما را مستعد مصرف مواد، رفتارهای پرخطر یا اجباری و سایر رفتارهایی کند که باعث حواس پرتی می شوند.
جبران افراطی
این شامل تلاش برای مبارزه با یک طرحواره با عمل در مخالفت کامل با آن است.
این ممکن است پاسخی سالم به یک طرحواره به نظر برسد، اما جبران افراطی معمولاً بیش از حد است.
اغلب منجر به اعمال یا رفتارهایی می شود که به نوعی پرخاشگرانه، طلب کارانه ، بی احساس یا بیش از حد به نظر می رسند.
ذهنیت در طرحواره درمانی
در طرحواره درمانی، ذهنیت یک طرز فکر موقت است که هم وضعیت عاطفی فعلی شما و هم نحوه برخورد شما با آن را در بر می گیرد.
به عبارت دیگر، ذهنیت شما ترکیبی از طرحواره های فعال و سبک های مقابله است.
ذهنیت ها می توانند مفید (تطبیقی) یا غیر مفید (ناسازگار) باشند.
ذهنیت ها به درمانگران کمک می‌کنند طرحوارهها را با هم گروه‌بندی کنند تا بتوانند به‌جای ویژگی‌های فردی، آنها را به‌عنوان یک حالت ذهنی مورد بررسی قرار دهند.
حالت های طرحواره به چهار دسته تقسیم می شوند:
- ذهنیت های کودک با احساسات و رفتارهای کودکانه مشخص می شود مانند کودک آسیب پذیر، کودک عصبانی، کودک شاد و کودک بی انضباط
- ذهنیت های مقابله ای ناکارآمد برای جلوگیری از ناراحتی عاطفی استفاده می شود اما در نهایت طرحواره را تقویت می کند، مثل تسلیم، اجتناب یا جبران افراطی
- ذهنیت های والد ناکارآمد درونی‌سازی صداهای انتقادی، خواستار یا خشن والدین هستند، مانند والدین تنبیهی یا پرتوقع
- ذهنیت بزرگسال سالم نشان دهنده خود سالم و عملکردی شماست.
این حالت می تواند با تعیین محدودیت ها و مقابله با اثرات سایر حالت ها به تنظیم حالت های دیگر کمک کند.
اهداف طرحواره درمانی
هدف طرحواره درمانی این است که به فرد کمک کند رفتار خود را بشناسد، علتهای زمینه ای را درک کند و افکار و رفتارهای خود را تغییر دهد تا بهتر بتواند با چالش ها یا احساسات رابطه به روش های سالم و سازنده کنار بیاید.
اگرچه این یک روش درمانی نسبتاً جدید است، مطالعات کوچکی که تاکنون انجام شده است نشان می دهد که طرحواره درمانی می تواند موثر باشد، به ویژه برای افراد مبتلا به اختلالات شخصیت.
با این حال، از آنجایی که تحقیقات هنوز نسبتاً محدود است، برخی از محققان هشدار می‌دهند که برای تعیین اثربخشی طرحواره‌درمانی و شرایطی که آن را کم و بیش مؤثر می‌سازند، به تحقیقات بیشتری به‌ویژه آن‌هایی که از کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی‌شده و کنترل‌شده استفاده می‌کنند، نیاز است.
در طرحواره درمانی، شما با درمانگر خود در موارد زیر کار خواهید کرد:
- طرحواره های درمانی را شناسایی و درمان را شروع کنید
- سبک‌های مقابله‌ای را که مانع از براوردن نیازهای عاطفی می‌شوند، شناسایی کرده و به آنها رسیدگی کنید
- تغییر الگوهای احساسات و رفتارهای ناشی از طرحواره ها
- بیاموزید که چگونه نیازهای عاطفی اصلی خود را به روش های سالم و سازگار برآورده کنید
- یاد بگیرید چگونه (به روشی سالم) با ناامیدی و ناراحتی زمانی که نیازهای خاصی برآورده نمی شود کنار بیایید.
در نهایت، همه اینها به شما کمک می کند تا یک حالت بزرگسالی قوی و سالم ایجاد کنید.
یک حالت بزرگسال سالم به خوبی توسعه یافته می‌تواند به بهبود و تنظیم سایر حالت‌ها کمک کند و به شما کمک کند تحت تأثیر آنها قرار نگیرید.
تفاوت روانکاوی و طرحواره درمانی
شبیه به روانکاوی، طرحواره درمانی افکار و احساساتی را که در زیر آگاهی و ناخودآگاه پنهان می شوند، در نظر می گیرد.
با این حال، بر خلاف روانکاوی، طرحواره درمانی تاکید زیادی بر رابطه درمانگر و بیمار دارد: درمانگر به طور فعال نیازهای عاطفی بیمار را برآورده می کند و تغییرات را تقویت می کند.
تکنیک های طرحواره درمانی
تکنیک های درمانی مورد استفاده در این فرآیند ممکن است شامل موارد زیر باشد:
تصویرسازی
در این تکنیک، افراد در درمان، خاطرات ناراحت کننده دوران کودکی را در تلاش برای درک ایجاد طرحواره های ناسازگار کشف می کنند.
ابتدا از افراد خواسته می شود که مناظر، صداها و سایر احساسات مربوط به این خاطرات را تصور کنند و سپس گفتگوهای خیالی را با مراقبین درگیر در این خاطرات انجام دهند و درخواست برآورده شدن نیازهای خود را داشته باشند.
به دنبال این فرآیند، افراد اغلب قادر به شناسایی موقعیت‌های فعلی هستند که احساسات مشابهی را برمی‌انگیزد و ممکن است در برآوردن نیازها به روش‌های سالم در موقعیت‌های آینده موفق‌تر باشند.
فلش کارت
در طرحواره درمانی، درمانگران برای کمک به افرادی که در درمان هستند، کار می کنند تا پیام هایی را برای مراقبانی که در برآوردن نیازهای عاطفی دوران کودکی خود ناکام هستند طراحی کنند.
این پیام ها می توانند به شکل جملات ساده، یادداشت ها یا حتی اشعار پیچیده باشند.
فرد تحت درمان معمولاً بین جلسات به فلش کارت ها نگاه می کند.
هدف این بررسی منظم برای کمک به افراد است که یاد بگیرند چگونه در مورد نیازهای عاطفی خود به افراد مهم زندگی بزرگسالان خود اظهارات سالم و مؤثری ارائه دهند.
تکنیک صندلی در طرحواره درمانی
این جنبه از درمان به افرادی که در درمان هستند کمک می کند تا تغییرات در احساسات و شخصیت را شناسایی کنند.
در کار با صندلی، فرد در حال درمان بین دو صندلی حرکت می کند و احساسات و جنبه های مختلف شخصیت را در هر صندلی بیان می کند.
کار با صندلی همچنین می تواند برای کمک به فرد در درمان تصور گفتگو با خانواده، دوستان یا افراد مهم مورد استفاده قرار گیرد.
در این نوع کار با صندلی، فرد ممکن است در حالی که روی یک صندلی نشسته است، در مورد نیازهای عاطفی اظهاراتی داشته باشد و سپس به سمت صندلی دیگری حرکت کند تا نقش فردی را ایفا کند که ممکن است این نیازهای عاطفی را برآورده کند.
یادداشت های روزانه
از افرادی که طرحواره درمانی را دنبال می کنند، اغلب خواسته می شود که یک دفتر خاطرات یا گزارشی از تجربیات فعال کردن طرحواره های ناسازگار اولیه داشته باشند.
در درمان، افراد می توانند یاد بگیرند که الگوهای فکری مرتبط با این طرحواره ها را شناسایی کنند.
هنگامی که این الگوهای فکری بین جلسات رخ می دهد، دفترچه خاطرات به افراد اجازه می دهد تا در مورد موقعیت ها، احساسات و رفتارهای مرتبط بنویسند.
این یادداشت‌های روزانه اغلب در جلسه مرور می‌شوند و می‌توانند در تعیین روش‌های تمرین راه‌های جدید برای برآوردن نیازهای عاطفی و همچنین موقعیت‌هایی که این روش‌ها در آنها به بهترین شکل ممکن به کار گرفته شوند، مفید باشند.
طرحواره درمانگران ممکن است از چندین تکنیک در طول دوره درمان استفاده کنند.
برخی از تکنیک ها ممکن است برای برخی افراد و طرحواره ها بهتر از دیگران کار کنند.
اگر تکنیک خاصی برای شما کارساز نیست، حتماً به درمانگر خود اطلاع دهید.
در این نکته، به خاطر داشته باشید که رابطه شما با درمانگرتان بخش مهمی از طرحواره درمانی است.
دو مفهوم مهم وجود دارد که در بسیاری از تکنیک های مورد استفاده در طرحواره درمانی ظاهر می شود.
هر دو زمانی بهترین عملکرد را دارند که با درمانگر خود احساس امنیت و راحتی کنید.
این مفاهیم عبارتند از:
- رویارویی همدلانه: درمانگر شما طرحوارههایی را که در درمان مطرح می‌شوند اعتبار می‌بخشد، درک و همدلی را ارائه می‌دهد و در عین حال به شما کمک می‌کند اهمیت تغییر را درک کنید.
- بازآفرینی فرزندپروری محدود: درمانگر شما با ارائه امنیت، شفقت و احترام به رفع نیازهای عاطفی که در دوران کودکی برآورده نشده اند کمک می کند.
“محدود” به سادگی به این معنی است که درمانگر شما مطمئن می شود که این فرزندپروری با استانداردهای اخلاقی متخصصان سلامت روان مطابقت دارد.
به طور کلی، این مفاهیم با تکنیک هایی انجام می شوند که به چهار دسته تقسیم می شوند:
هیجانی و عاطفی
تکنیک های عاطفی شامل استفاده از احساسات برای مقابله با طرحواره ها است.
آنها به شما کمک می کنند تا احساسات را به طور کامل تجربه کنید و آنها را در ایمنی درمان بیان کنید.
تکنیک های رایج احساسی شامل تصویرسازی هدایت شده و ایفای نقش است.
میان فردی
تکنیک های بین فردی به شما کمک می کند تا روابط خود را بررسی کنید تا راه هایی را که طرحواره ها بر آن ها تأثیر می گذارند، شناسایی کنید.
دیدن اینکه چگونه طرحواره ها و پاسخ ها در درمان انجام می شود می تواند به شما کمک کند الگوهای مشابهی را در زندگی خود کشف کنید.
این ممکن است شامل آوردن یک شریک یا دوست نزدیک به یک جلسه درمانی باشد.
شناختی
تکنیک های شناختی شامل شناسایی و به چالش کشیدن الگوهای فکری مضر ناشی از طرحواره ها است.
شما با درمانگر خود کار خواهید کرد تا تجربیات زندگی را برای شواهدی که طرحواره را پشتیبانی یا در تضاد است بررسی کنید.
این ممکن است از طریق استفاده از فلش کارت ها یا مکالمات ساختاری انجام شود که در آن شما هم به نفع و هم علیه یک طرحواره صحبت می کنید.
رفتاری
تکنیک های رفتاری به شما کمک می کند تا با تغییر الگوهای رفتاری ناشی از سبک مقابله ای خود، انتخاب های مثبت و سالمی داشته باشید.
برای تغییر الگوهای رفتاری، ممکن است بر روی مهارت های ارتباطی از طریق ایفای نقش کار کنید یا از طریق یک مشکل و راه حل با درمانگر خود صحبت کنید.
طرحواره درمانگر خوب
این یک رویکرد پیچیده است و مهارت درمانگر برای موفقیت در هر مداخله ای مهم است.
طرحواره درمانی به شدت بر رابطه درمانگر-مراجع تأکید می کند، بنابراین مهم است که مراجع به دنبال درمانگری باشند که با او احساس راحتی کنند و نیازها و رفتارهای آنها را درک کرده و با آنها همدلی کند.
مانند سایر انواع درمان، احساس قضاوت توسط یک درمانگر نشانه قرمزی است که این رابطه احتمالاً مناسب نیست.
افراد همچنین ممکن است بخواهند به دنبال روانشناسانی بگردند که گواهینامه های خاصی را در طرحواره درمانی دنبال کرده اند، که برخی از آنها توسط انجمن بین المللی طرحواره درمانی (ISST) و سازمان های شریک ارائه شده است.
به منظور دریافت گواهینامه ISST در طرحواره درمانی، متخصصان باید حداقل مدرک کارشناسی ارشد داشته باشند و ساعات مشخصی از آموزش، از جمله جلسات تحت نظارت (SUPERVISION) را تکمیل کنند.
محدودیت های طرحواره درمانی
طرحواره درمانی به عنوان درمانی برای بسیاری از نگرانی های سلامت روان، از جمله اختلالات خوردن و افسردگی، نویدبخش است.
اکثر تحقیقات موجود به نقش طرحواره درمانی در درمان اختلال شخصیت مرزی و سایر اختلالات شخصیت پرداخته اند.
تا اینجای کار، نتایج امیدوارکننده است.
به عنوان مثال، یک کارآزمایی کنترل شده در سال 2014 به این نتیجه رسید که طرحواره درمانی ممکن است برای درمان اختلالات شخصیت موثرتر باشد.
اما طرحواره درمانی تنها از دهه 1980 وجود داشته است.
این مدت زمان نسبتاً کوتاهی در دنیای روانشناسی است.
در نتیجه، مطالعات با کیفیت و طولانی مدت زیادی در مورد اثرات آن وجود ندارد.
در حالی که تحقیقات موجود امیدوارکننده است، اکثر کارشناسان موافق هستند که نیاز به آزمایشات و تحقیقات بیشتر وجود دارد.
در مقایسه با سایر انواع درمان، طرحواره درمانی نیز می تواند یک تعهد بلند مدت باشد.
ممکن است لازم باشد سال ها تحت طرحواره درمانی قرار بگیرید که این می تواند بسیار پرهزینه شود.
نویسنده: یاسمن اکبرزاده، کارشناس ارشد روانشناسی بالینی
بازبینی: امین زندی، روانشناس بالینی
:این مطلب را به اشتراک بگذارید
The post طرحواره درمانی چیست؟ اهداف، تکنیک ها و محدودیت ها appeared first on روانشناسی منطق.
