اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) که زمانی آن را شوک انفجار یا سندرم خستگی نبرد می نامیدند، یک وضعیت جدی است که می تواند پس از تجربه یا مشاهده یک رویداد آسیب زا یا وحشتناک که در آن آسیب جسمی یا تهدید جدی وجود دارد، ایجاد شود.
PTSD یک پیامد ماندگار از مصیبت های آسیب زا است که باعث ترس شدید، درماندگی یا وحشت می شود.
نمونه هایی از مواردی که می توانند باعث PTSD شوند عبارتند از تجاوز جنسی یا فیزیکی، مرگ غیرمنتظره یکی از عزیزان، تصادف، جنگ یا بلای طبیعی.
خانواده‌های قربانیان می‌توانند به PTSD مبتلا شوند، مانند پرسنل اورژانس و امدادگران.
اکثر افرادی که یک رویداد آسیب زا دارند، واکنش هایی خواهند داشت که ممکن است شامل شوک، عصبانیت، عصبی بودن، ترس و حتی احساس گناه باشد.
این واکنش ها رایج هستند و برای اکثر افراد با گذشت زمان از بین می روند.
با این حال، برای یک فرد مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه، این احساسات ادامه می‌یابد و حتی افزایش می‌یابد و آنقدر قوی می‌شود که فرد را از ادامه زندگی‌اش مطابق انتظار باز می‌دارد.
افراد مبتلا به PTSD علائم بیش از یک ماه دارند و نمی توانند به خوبی قبل از رویدادی که باعث آن شده است عمل کنند.
طبق منابع معتبر، تصور می شود که بین 7 تا 8 درصد از جمعیت را تحت تأثیر قرار می دهد و زنان بیشتر از مردان در معرض ابتلا هستند.
علائم اختلال استرس پس از سانحه
علائم PTSD اغلب در عرض 3 ماه از رویداد شروع می شود.
با این حال، در برخی موارد، آنها تا سالها بعد شروع نمی شوند.
شدت و مدت بیماری می تواند متفاوت باشد.
برخی از افراد در عرض 6 ماه بهبود می یابند، در حالی که برخی دیگر آن را بسیار طولانی تر می کنند.
این علائم باعث ایجاد مشکلات قابل توجهی در موقعیت های اجتماعی یا کاری و در روابط می شود.
آنها همچنین می توانند در توانایی شما برای انجام کارهای عادی روزانه تداخل ایجاد کنند.
علائم PTSD به طور کلی به چهار نوع گروه بندی می شوند: خاطرات مزاحم، اجتناب، تغییرات منفی در تفکر و خلق و خو، و تغییر در واکنش های فیزیکی و احساسی.
علائم ممکن است در طول زمان متفاوت باشد یا از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد.
خاطرات مزاحم در اختلال استرس پس از سانحه
- خاطرات ناراحت کننده مکرر و ناخواسته از رویداد آسیب زا
- احیای رویداد آسیب زا به گونه ای که گویی دوباره اتفاق می افتد (فلش بک)
- رویاهای ناراحت کننده یا کابوس در مورد رویداد آسیب زا
- پریشانی شدید عاطفی یا واکنش های فیزیکی به چیزی که شما را به یاد رویداد آسیب زا می اندازد
اجتناب در PTSD
- تلاش برای اجتناب از فکر کردن یا صحبت کردن در مورد رویداد آسیب زا
- اجتناب از مکان ها، فعالیت ها یا افرادی که شما را به یاد رویداد آسیب زا می اندازد
تغییرات منفی در تفکر و خلق و خو
- افکار منفی در مورد خود، دیگران یا جهان
- ناامیدی نسبت به آینده
- مشکلات حافظه، از جمله به یاد نیاوردن جنبه های مهم رویداد آسیب زا
- مشکل در حفظ روابط نزدیک
- احساس جدایی از خانواده و دوستان
- عدم علاقه به فعالیت هایی که زمانی از آنها لذت می بردید
- مشکل در تجربه احساسات مثبت
- احساس بی حسی عاطفی
تغییرات در واکنش های فیزیکی و عاطفی (علائم برانگیختگی )
- به راحتی مبهوت یا ترسیده شدن
- همیشه مراقب خطر بودن
- رفتارهای خود تخریبی، مانند نوشیدن بیش از حد الکل یا رانندگی با سرعت زیاد
- مشکل خواب
- مشکل در تمرکز
- تحریک پذیری، طغیان خشم یا رفتار پرخاشگرانه
- احساس گناه یا شرم شدید
علائم استرس پس از سانحه در کودکان و نوجوانان
در افراد 6 سال یا کمتر، علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- شب ادراری
- ناتوانی در صحبت کردن
- اجرای رویداد در بازی
- چسبیدن به یک بزرگسال
در سنین 5 تا 12 سالگی، ممکن است کودک فلاش بک نداشته باشد و در به خاطر سپردن قسمت هایی از رویداد مشکلی نداشته باشد.
با این حال، ممکن است آن را به ترتیب دیگری به خاطر بسپارند، یا احساس کنند نشانه ای وجود دارد که قرار است اتفاق بیفتد.
آنها همچنین ممکن است آسیب وارده را به نمایش بگذارند یا آن را از طریق بازی، تصاویر و داستان بیان کنند.
ممکن است کابوس ببینند و تحریک پذیر باشند.
ممکن است رفتن به مدرسه یا گذراندن وقت با دوستان یا مطالعه برای آنها سخت باشد.
از سن 8 سال به بالا، کودکان معمولاً واکنش های مشابهی نسبت به بزرگسالان نشان می دهند.
بین سنین 12 تا 18 سالگی، فرد ممکن است رفتار مخرب یا بی احترامی، تکانشی یا پرخاشگرانه از خود نشان دهد.
آنها ممکن است به دلیل عدم رفتار متفاوت در طول رویداد احساس گناه کنند یا ممکن است به فکر انتقام باشند.
کودکانی که آزار جنسی را تجربه کرده‌اند بیشتر احتمال دارد:
- احساس ترس، غم، اضطراب و انزوا کنند
- احساس کم ارزشی کنند
- رفتار پرخاشگرانه داشته باشند
- رفتار جنسی غیرعادی نشان بدهد
- به خودشان صدمه بزنند
- سوء استفاده از مواد مخدر یا الکل داشته باشند
برای تست زایگان اضطراب بک کلیک کنید
انواع PTSD
انواع مختلفی از PTSD وجود دارد، از جمله:
- PTSD پیچیده: مشخصه آن مجموعه ای از رویدادهای آسیب زا است که در طول زمان و معمولاً در اوایل زندگی رخ می دهند.
- علائم تاخیری: قبل از DSM-5، این نوع PTSD به عنوان “تأخیر در شروع” نامیده می شد.
زمانی رخ می دهد که فردی حداقل شش ماه پس از وقوع حادثه آسیب زا تشخیص داده شود. - تجزیه ای: علاوه بر رعایت معیارهای تشخیص PTSD، این نوع فرعی – که به طور خاص به عنوان “با علائم تجزیه ای” طبقه بندی می شود – به علائم مسخ شخصیت یا عدم ارتباط با واقعیت نیاز دارد.
علل PTSD
اختلال استرس پس از سانحه در اثر قرار گرفتن در معرض تروما ایجاد می شود.
با این حال، مشخص نیست که چرا برخی افراد پس از حوادث آسیب زا دچار PTSD می شوند در حالی که برخی دیگر این گونه نیستند.
برخی از عوامل خطر وجود دارند که می توانند احتمال ابتلا به آن را بیشتر از دیگران در فرد ایجاد کنند.
به عنوان مثال، ژنتیک ممکن است نقش داشته باشد.
همچنین در زنان شایع تر از مردان است.
سایر عوامل خطر عبارتند از:
- عدم حمایت اجتماعی پس از این رویداد
- تجربه ترومای گذشته
- سابقه بیماری روانی
- تاریخچه مصرف مواد
- تجارب استرس‌زا، از جمله میزان و شدت ضربه‌ای که در زندگی‌تان متحمل شده‌اید
- خطرات ارثی سلامت روان، مانند سابقه خانوادگی اضطراب و افسردگی
- ویژگی های ارثی شخصیت شما که اغلب به آن خلق و خوی شما می گویند
- تجربه ترومای شدید یا طولانی مدت
- تجربه تروماهای دیگر در اوایل زندگی، مانند سوء استفاده در دوران کودکی
- داشتن شغلی که خطر قرار گرفتن در معرض حوادث آسیب زا را افزایش می دهد، مانند پرسنل نظامی و اولین پاسخ دهندگان
- داشتن سایر مشکلات سلامت روان، مانند اضطراب یا افسردگی
- داشتن مشکلات سوء مصرف مواد، مانند نوشیدن بیش از حد یا مصرف مواد مخدر
عوارض ابتلا به اختلال استرس پس از سانحه
اختلال استرس پس از سانحه می تواند کل زندگی شما را مختل کند: شغل، روابط، سلامتی و لذت از فعالیت های روزمره.
داشتن PTSD همچنین ممکن است خطر سایر مشکلات سلامت روان را افزایش دهد، مانند:
- افسردگی و اضطراب
- مشکلات مربوط به مصرف مواد مخدر یا الکل
- اختلالات خوردن
- افکار و اعمال خودکشی
تست رایگان افسردگی بک را از دست ندهید
درمان اختلال استرس پس از سانحه
بهبودی از PTSD یک فرآیند تدریجی و مداوم است.
علائم اختلال استرس پس از سانحه به ندرت به طور کامل ناپدید می شوند، اما درمان می تواند به افراد کمک کند تا مدیریت موثرتری آن را یاد بگیرند.
درمان می تواند منجر به علائم کمتر و شدیدتر و همچنین توانایی بیشتر برای مدیریت احساسات مربوط به تروما شود.
هدف از درمان PTSD کاهش علائم عاطفی و جسمی، بهبود عملکرد روزانه و کمک به فرد برای مدیریت بهتر رویدادی است که باعث این اختلال شده است.
درمان PTSD ممکن است شامل روان درمانی، دارو درمانی یا هر دو باشد.
یادگیری در مورد PTSD و درک اینکه پاسخ مداوم طبیعی است و بهبودی زمان می برد، پذیرفتن این نکته که شفا لزوماً به معنای فراموش کردن نیست، بلکه به تدریج کمتر از علائم ناراحت می شود و به توانایی کنار آمدن با خاطرات بد اعتماد می کنید؛ می تواند به روند درمان کمک کند.
دارو درمانی برای PTSD
داروهای ضد افسردگی، به‌ویژه مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs)، معمولاً اولین گزینه دارویی برای درمان PTSD در نظر گرفته می‌شوند.
اینها می توانند به افراد مبتلا به PTSD در خلق و خو، اضطراب، غذا خوردن و خواب کمک کنند
زولوفت (سرترالین) و پاکسیل (پاروکستین) برای درمان PTSD مورد تایید FDA هستند.
داروهای دیگری که برای PTSD موثر هستند شامل پروزاک (فلوکستین) و همچنین ونلافاکسین است که یک مهارکننده انتخابی بازجذب نوراپی نفرین است.
(SNRI).
علاوه بر این، داروهای دیگری نیز وجود دارد که ممکن است برای درمان PTSD استفاده شود.
روان درمانی
روان درمانی برای PTSD شامل کمک به فرد برای یادگیری مهارت های مدیریت علائم و ایجاد راه های مقابله است.
هدف درمان همچنین آموزش این اختلال به فرد و خانواده اش و کمک به فرد برای مقابله با ترس های مرتبط با رویداد آسیب زا است.
انواع روش های روان درمانی برای درمان افراد مبتلا به PTSD استفاده می شود، از جمله:
- درمان شناختی رفتاری، که شامل یادگیری شناخت و تغییر الگوهای فکری است که منجر به عواطف، احساسات و رفتار دردسرساز می شود.
- مواجهه طولانی‌مدت، نوعی رفتار درمانی است که شامل زنده کردن مجدد رویداد آسیب‌زا یا قرار دادن فرد در معرض اشیا یا موقعیت‌هایی است که باعث اضطراب می‌شود.
این کار در محیطی کاملاً کنترل شده و ایمن انجام می شود.
مواجهه درمانی طولانی مدت به فرد کمک می کند با ترس مقابله کند و به تدریج با موقعیت هایی که ترسناک هستند و باعث اضطراب می شوند راحت تر شود.
این در درمان PTSD بسیار موفق بوده است. - درمان روان پویشی بر کمک به فرد برای بررسی ارزش های شخصی و تعارضات عاطفی ناشی از رویداد آسیب زا متمرکز است.
- خانواده درمانی ممکن است مفید باشد زیرا رفتار فرد مبتلا به PTSD می تواند بر سایر اعضای خانواده تأثیر بگذارد.
- گروه درمانی ممکن است با اجازه دادن به فرد برای به اشتراک گذاشتن افکار، ترس ها و احساسات با سایر افرادی که رویدادهای آسیب زا را تجربه کرده اند مفید باشد.
- حساسیت زدایی و پردازش مجدد چشم (EMDR) شکل پیچیده ای از روان درمانی است که در ابتدا برای کاهش ناراحتی مرتبط با خاطرات تروماتیک طراحی شده بود و اکنون برای درمان فوبیا نیز استفاده می شود.
نویسنده: یاسمن اکبرزاده، کارشناس ارشد روانشناسی بالینی
بازبینی: امین زندی، روانشناس بالینی
:این مطلب را به اشتراک بگذارید
The post اختلال استرس پس از سانحه یا PTSD چیست؟ appeared first on روانشناسی منطق.
